ACKNOWLEDGEMENTS
I would like to express my very great appreciation
to Dr Christopher Humphrey Hartney, Dept. of Studies in Religion, University
of Sydney for his valuable cooperation. Thanks to his hard work despite his busy schedule at the
university, my translation has been changed into the truly fantastic English verses.
Từ
Chơn
Thiên Thai Kiến Diện
(Nhìn tận mặt cõi trời) là một tập thơ làm theo luật thơ đời Đường bên Tàu. Tất
cả là 77 bài, mỗi bài có 8 câu, mỗi câu 7 chữ, được trình bày theo thể thơ Ô
Thước Kiều [1] . Đức Hộ Pháp Phạm Công Tắc tả lại những điều Ngài
nhìn thấy khi xuất chơn thần về cõi Thiêng Liêng Hằng Sống.
Nội dung hơi khác với những bài thuyết đạo về Con
Đường Thiêng Liêng Hằng Sống. Trong Thiên Thai Kiến Diện, Ngài miêu tả ít nơi
đến hơn, nhưng những cảnh Ngài nhìn thấy lại là những tiên tri cho quả địa cầu
và nước Việt Nam của chúng ta. Tuy nhiên, những tiên tri này có dạng “sấm” cực kỳ khó hiểu. Điều này là phù
hợp với nguyên tắc nổi tiếng “thiên cơ bất
khả lậu” [2] trong các tôn giáo. Dù không được phép nói ra rõ
ràng những điều sắp xảy ra, nhưng những bậc đắc đạo vẫn kể lại cho thế gian ở
dạng “sấm”. Muốn hiểu những bài “sấm” này, chúng ta phải tìm hiểu rất
cặn kẽ và còn phải nhờ chút may mắn mà Phật Giáo gọi là có “căn phần” nữa thì mới hy vọng hiểu được.
Còn thêm vài khó khăn nữa cho người đọc ngày nay.
Có thể kể ra như sau:
Một là, từ ngữ trong tập thơ là tiếng Việt cổ cách
đây gần một thế kỷ không còn thông dụng nữa, thí dụ như “sống rốn”, “dỉ hơi”, “dầy hơn rạo”... Hai là, những điển tích Tàu
cũng gây khó cho giới trẻ trong thời đại internet bây giờ, thí dụ như “cầu Lam”,“Đảnh Giáp”... Ba là, lỗi đánh
máy khá nhiều, thí dụ “lọng tàn” đánh sai thành “lộng tàn”, “vỗ cánh” đánh sai thành “vỗ cảnh”...
Vì vậy, chúng tôi đã tra cứu bằng các loại Tự Điển
Việt Nam và Tự Điển Hán Việt uy tín, có sẵn ở Việt Nam để sửa lỗi đánh máy và
chú thích mọi từ ngữ cổ. Chúng tôi cố gắng trình bày lại để người đọc có thể
tiếp cận tác phẩm ở dạng nguyên gốc, còn phần “sấm”
thì xin để người đọc tự hiểu bởi vì, nói thật, bản thân chúng tôi cũng hiểu hú
hoạ mà thôi.
Hy vọng đóng góp nhỏ bé này giúp cho các bạn trong
cũng như ngoài đạo phần nào trên con đường học đạo.
[1] hai chữ cuối bài thơ trước sẽ là hai chữ đầu bài thơ kế tiếp.
[2] không thể tiết lộ máy
trời.
Từ
Chơn
Sàigòn 1/1/2018
PREFACE
Thiên Thai Kiến Diện (A
visit to Paradise ) contains 77
Vietnamese poems in the style of Tang Poems [3] called Ô Thước Kiều [4] . In this anthology, His Holiness Hộ Pháp Phạm Công
Tắc described what he saw while visiting paradise during his astral travels.
The story is a little different from what he
described in the sermons on Con Đường Thiêng Liêng Hằng Sống [5] . The Thiên Thai Kiến Diện dealt with fewer places, but
what he saw is also the prophecy about Vietnam and the earth. The prophecy,
however, is extremely difficult to comprehend. This is easy to understand because
the famous principle “thiên cơ bất khả lậu” 6 is always respected by
religions. Although religious founders never gave details about what would
happen, they still told us the main points through “coded messages”. To decode them, you need a
hard investigation and some luck, which is called good karma by Buddhism.
There are some more challenges for contemporary
readers. First, most terms are 100-year old Vietnamese unused presently.
Second, the Chinese classical references also challenge the present
youngsters in the time of the internet. Third, there are lots of typos in the
original book.
Therefore, I have consulted the authoritative
dictionaries available in Vietnam to fix the errors and make all necessary
footnotes. I try to make a new version for readers to get the exact literal
meanings. Readers, however, ave to decode the information for themselves because I
myself, frankly, till cannot understand the real figurative meanings of the terms.
I hope this small contribution will help both
Caodaist believers and other eaders with their research.
Từ
Chơn
Sàigòn 1/1/2018
[3] The poems
composed in the Tang Dynasty in ancient China .
[4] Magpie
bridge, that is the last word of the first poem will be the first word of the
next
poem.
[5] The Divine
Path to Eternal Life.
[6] “The divine plan is not allowed to share.”
THIÊN THAI KIẾN DIỆN
A Visit to Paradise
1
Ngoài áng Ðào Nguyên sấn bước vào,
Thiên
Thai Tiên đảnh trước cao cao.
Mây
lành phủ động ra khuôn cửa,
Tòng
rậm bao cung giống mặt rào.
Hạc
Ðạo đón đưa bay xạo xự,
Nai
Tăng tiếp rước chạy lao xao.
Lừng
Trời lững thững [7] ngàn muôn kẻ,
(Bản gốc in sai là lửng đững)
Cười
nói mừng vui đến miệng chào.
Overwhelmed, I entered this astounding realm.
The view of it shook me to my core - it was all so fine.
Gorgeous clouds obscured its entrance, but then
Mighty pines, I now see, surrounding immortal gardens.
Sacred cranes were flying and sacred deer roaming content
As people began to gather, so many people
Waiting, it seems for some great reception.
They greeted each other with true warmth and laughed in amazement.
2
Miệng chào lại nhủ mặc Tiên Y,
Mời đến Rừng Tre hội cuộc kỳ.
Bảy Lão nhắc tình già dẹo cẳng,
Ba Bà hỏi việc mụ ham thi.
Ðài trăng chị Nguyệt đem cho Ngọc,
Cửa gió chàng Liêm dạy khảy Tỳ. (Bản gốc in sai là khải)
Cúc, Trước, Mai, Lan hầu thiết đãi,
Tiêu thiều nhạc trổi khách nâng ly.
[7] đi chầm
chậm.
Divine robes I was given, and invited with kindness
To sit in the Bamboo Grove [8] , to play some chess with
The Seven Sages [9] who, in their worldliness,
Said we’d already met. The Third Female Buddha [10]
Recited poetry, Heng’e [11] offered me a gem stone,
Whilst Master Liêm [12] showed me how he plucks his strings. [13]
We lay back amongst that celestial scenery, and
Listened to such music, sipped truly delicious wine.
3
Nâng ly vừa cạn hạc reo vang,
Rằng chiếu đòi ông đến điện vàng.
Buổi họp chưa cùng lời ấm lạnh,
Cơn
lìa khó nín lụy hòa chan.
Ðưa
chơn còn để câu căn dặn,
Nương
tục đường quen mắt ngó ngàng.
Kìa
túi Càn Khôn vừa hé miệng,
Làu làu tứ hướng hóa giang san.
When
I’d drained my cup, a sacred crane descended
It
bid me report to the Palace of Gold [14]
But
all I wanted, alas, was to linger here…
Regretfully,
at last, I left that party.
My
friends wished me Godspeed and told me,
Sincerely,
to watch my step as suddenly,
New
horizons cracked open at my feet
Great
rivers ran, mountains reared their mighty manes.
4
Giang
san in vẻ đẹp như thêu,
Ngảnh
lại trung ương thấy chẳng đều.
U ám
mịt mờ màu thảm đạm,
Thúi
hôi nhơ nhớp cảnh đìu hiu.
[8] the site where the
seven Chinese sages had meetings.
[9] A group of Chinese
scholars, writers, and musicians of the 3rd century CE.
[10] one of the Nine Female
Buddhas, who assist God the Mother.
[11] the Chinese Goddess of
the moon.
[12] Can’t find the source.
Maybe a famous Chinese musician.
[13] a Chinese
four-stringed lute.
[14] Maybe an important
palace in heaven.
Một làn ác khí bao ràng rịt,
Muôn xác tinh ma nhảy dập dìu.
Nghĩ sợ hỏi đon còn ngợ giọng,
Nơi nầy phép Phật gọi danh
kêu.
This
world was stunning, but at its centre
A
foul valley made me so anxious.
A
hard-to-see, a melancholy place,
Unclean
in both image and smell. In fact
As I
got closer, evil pervaded it.
And
here I met ghosts dancing in agony
Unsure
of where I was, I asked for directions
This,
they said, was where incarnation began.
5
Danh
kêu là Tục cuộc Tuần hoàn,
Ác
khí làm giềng buộc trái oan.
Ma
thịt quỉ hồn chôn* xác chết, ( * ăn?)
Tà
thần tinh quái nuốt xương tan.
Bờ
sông chín ngọn còn in bước,
Cửa
ngục mười đình khó đặt an.
Chờ
bóng Thái Dương lên chính giữa,
Soi
vào địa nghiệt mới tiêu tàn.
The Buddha calls this the circle of life.
Bad karma sucks souls back into its maw
It’s where the evil ones live on corpses and where
Demons feast on human bones evermore.
Thugs wander the nine-streamed river here
This ten-celled hell is crammed with sinners.
They wait with anxiousness for a promised dawn.
For if the sun comes at last, this evil will be destroyed.
6
Tiêu tàn tận thế ắt đời rồi,
Nghe sợ hãi hùng phải nín hơi.
Mờ
mệt nửa say rồi nửa tỉnh, (Bản gốc in sai là nữa)
Ngẩn
ngơ hòa đứng lại hòa ngồi.
Thương
người nghĩ bạn lòng chua xót,
Tưởng
vợ vì con dạ ngậm ngùi.
Nài
nỉ xin đình ngày tận diệt,
Hầu
lo độ rỗi phỉ tình tôi.
On the Last Day [15] we shall all be destroyed.
This stark realization could stop your breathing.
A fear enveloped me – as if I were drunk
How could I continue my life as before?
For my family, for the whole world I felt
Such pity… “please Lord, delay this
Inevitable day – so that I can plan
And save as many souls as I possibly can.”
7
Tình tôi lai láng lụy tuôn dầm,
Vừa ngoái lại nhìn cảnh tối tăm.
Một kẻ Tiểu đồng phò Phất chủ,
Ðôi nàng Tiên nữ quạt hương trầm.
Xe
mây bốn chỗ vừa người dựa,
Ngựa
tuyết năm con thiếu kẻ cầm.
Ðỗ
tiếng chuông khua muôn tiếng biểu,
Lên
lằn không khí lướt xăm xăm.
Sadness
enveloped me, I burst into tears
While
I was watching all these terrible things…
A
boy armed with a simple fly-whisk
And
two spirits carrying an incense burner
Approached
in a carriage drawn by five fine
White
horses and amidst the clinking of their harness
A booming
voice called out to me: “Get in!”
It
said I must leave that place, avoid its sin.
Tam
Thập Lục Thiên Ký Bút
A Narrative of the Journey through 36 Heavens
8
Xăm xăm năm ngựa gió mây đưa,
15 Caodaists call it Long Hoa Hội (the Dragon and Flower Competition)
Ba bực vừa lên có kẻ ngừa.
Con gậy tay cầm, râu tóc bạc,
Cái nhà lá lợp, cửa song thưa.
Cờ
vàng quấn mũ mang y đạo,
Nai
trắng nương lưng gót võ lừa.
Rằng
chiếu Ngọc Hư sai mở ngõ,
Ðịa
thần hầu chực tiếp người xưa.
That
heavenly vehicle continued to soar
And
when we arrived there waited a man
With
a long white beard, bearing a walking stick
Mounted
on a white deer and with a yellow flag.
Behind
him was a modest thatched house.
Commanded
by Ngọc Hư [16] he waited in his robes
He
was Tudi [17] , and he waited
for an old friend…
9
Người
xưa quen thuộc đến vầy vầy,
Phong
cảnh như mình có ở đây.
Muôn
xóm trông ra lòi nóc lũy,
Ngàn
dâu đứng dựa rõ hình cây.
Thú
cầm mập mạp bầy thong thả,
Non
nước trong veo trái dẫy đầy.
Người
có vợ chồng con cháu đủ,
Rần
rần rộ rộ góc trời Tây.
I
felt like I’d come home, I gazed about,
This
landscape was something I’d known before
The
thatched houses in the village were the same
Green
mulberry trees surrounding them all
Well-nourished
cattle wandered around
Fresh
water flowed and the orchard trees were bent low
By
succulent fruits, children and grandchildren
Blessed
each family, prosperous in the West.
10
Trời
Tây mãn nhãn ngó qua Ðông,
Nhà
ít người thưa bỏ rộng đồng.
16
the Palace where God reigns the universe.
17
the god of ground and soil.
Gái
lịch, trai thanh, nên đạo cốt,
Mụ
thơ, lão trẻ, rất tiên phong.
Thanh
thao nhạc phụng trên dương liễu,
Chát
chúa kèn nai dưới bá tòng.
Vật
thực đủ mùi không khí hứng,
Có ăn có mặc rất thong dong.
From gazing at the West, I turned to the East.
A sparsely populated realm with beautiful girls
And handsome sons, the elderly all
Look like sprites and phoenixes dance
To music on the willow trees whilst deer
Wander at large under the pines
Food was in abundance and everyone
Looked affluent, looked perfectly content.
11
Thong dong trở mặt ngó qua Nam ,
Người chẳng phải Tiên ắt chẳng phàm.
Muốn đắc lộc Trời lời chẳng thốt,
Toan thâu của Ðất sức không làm.
Một câu khẩn nguyện duyên đều đủ,
Trăm họ an nhàn lợi hết tham.
Núp phướng tiêu diêu làm chủ
quỉ,
Chiếm
quyền bốn hướng một mình cam.
Then I turned my eyes to the South and the people there
Looked so absolutely like fairies that it seemed
They did not even need to pray, their climate was fair.
They worked very little and were very rich.
Whatever they wanted, it was theirs.
In peace they lived, and they had not heard of greed.
Following the Phướn Tiêu Diêu, [18] evil had ceased,
And
they fully possessed that land that they called home.
12
Cam
day hướng Bắc xét cho cùng,
Thấy
lửa lẫy lừng trận khói hun. (bản gốc in sai là ung)
Cảnh
vật bể khua hơi lốp cốp,
Thành
đài hư nổ tiếng đùng đùng.
Trên
hầu chúa quỉ người ba mặt,
Dưới
quở âm hồn tướng bốn lưng.
Cây,
cỏ, thú, người đều trở ngược,
Gươm
đâm, tên bắn chết trùng trùng.
But
then I chanced to look to the North and saw
A
great fire there billowing smoke
With
great clamor, all was being smashed
Forts
and temples collapsed, explosions resounded
A
three-faced devil ruled that place and
A
general with four backs scolded the spirits there.
Nature
was in ruins, animals slaughtered, and humans
Were
all hanged, or had been stabbed, or shot to death.
13
[18] the Banner of the Sixth Female Buddha.
Trùng
trùng oan quỉ chạy lao xao,
Thấy
khổ lòng ta bắt nghẹn ngào.
Cõi
tục can qua dầu phải rứa,
Xứ
thần tai ách có vầy sao?
Dòm
quanh buồn kiếm ông già sọm, (bản gốc in sai là xọm)
Ngó
trái mừng nghe tiếng má đào.
Ngước
mặt nhìn tường người chẳng lạ,
HỘ PHÁP.
Hỏi
rằng: bạn đến trước hồi nao?
Evil
spirits were in command of that place.
The
suffering was everywhere manifest and
My
heart weighed low – can the Earthly world be
As
miserable as this? Yet Heaven was, strangely,
Equally
unhappy. I yearned for some
Familiar
face and heard a lady’s voice,
It
seemed to ring a bell clearly sounded.
HỘ PHÁP [19]
I
asked her from whence she’d come.
14
Hồi
nao chàng hỏi chị bên kia,
BẠCH Y TIÊN NỮ.
Sảng
sốt day qua, ủa lạ kìa!
Thật
quả tri âm cười chúm chím,
Vội
nhìn cố hữu hỏi lia lia.
Rằng
nơi trần thế chàng không đoái,
Noi
bước non Tiên thiếp chẳng lìa.
Ba
lượt Thiên Thai cầu mở lối,
Từ
đây thảm sớt với buồn chia.
Hearing
my question, the lady turned to me.
BẠCH Y TIÊN NỮ [20]
“Look!
What a surprise! I’m so happy now
To
see you, my friend. We need to catch up
On
each other’s news, even though you
Ignored
me down on earth, But here in heaven
You
shall have to accompany me – well you have prayed,
Three
times in fact, for a heavenly tour. This is it!.
19
Dharma Defender, the leader of the Caodaist Judicial Body.
[20] the Fairy in White.
Let
us share the joys and sorrows as we go.”
15
Buồn
chia thảm sớt chẳng nên hồi,
Vinh
hiển nay mình đã đặng ngôi.
Bỏ
lúc nhớ thương quên nhắc đến,
Gặp
khi hội hiệp vội khuyên ngồi.
Mây
bay rửa mặt mưa tuôn đổ,
Ngựa
chạy vùng mình nước cuộn trôi.
Áo
lạnh trầm hương hơ ấm áp,
Thân
dầm phất chủ quạt khô rồi.
“From
now we’ll share joy and sorrow alike.
Here
in these realms with our heavenly status,
We
can leave the miserable past behind.
So
sit down, please, let us talk.
After
your long return through such
Miserable
weather, those flying horses must have
Wearied
you. Dry your coat, your fly-whisk - make use
Of
the incense burner - warm yourself a bit.”
16
Khô
rồi xe thoát đến Trời vàng 21 ,
Bên
mặt nghiêng mình mới hỏi han.
HỘ PHÁP.
Phong
cảnh hỏi qua xin khá tỏ, (Bản gốc in sai là tõ)
Căn do hiểu thấu nói cho tàng.
BẠCH Y TIÊN NỮ.
Rằng
ngôi địa chủ lo sanh hoạt,
Ấy
phẩm Thần Hoàng định loạn an.
Lành
dữ thưởng răn coi quả báo,
Rồi
đây ta rõ máy hành tàng.
After that, we took the divine vehicle and turned
Towards the Yellow Heaven. I turned and asked her
HỘ PHÁP.
“I want you to tell me about the scenery I see
Please explain everything you can to me.”
[21] Huỳnh Thiên
- the Yellow Heaven, the fourth level on the way back to God.
BẠCH Y TIÊN NỮ.
“Of
course! There is a Deity, he takes care of
Human
activities. He’s called the Town God.
Through
him, moral people are rewarded, and sinners –
They
are punished. You shall see how it all works.”
17
Hành
tàng ví biết lẽ cao sâu,
Ðến
phẩm Nhơn Thần cũng chẳng lâu.
Ba
hiệp trời vừa qua tối sáng,
Bốn
phương mây lại biến thành lầu.
Trước
thềm có lão ưa nương gậy,
Bên
cạnh thêm người đứng vuốt râu.
Mở
tượng âm dương đưa giũ xuống, (bản gốc in sai là dũ)
Rỡ
ràng cảnh vật khắp đâu đâu.
After
a long time staring into the distance
I
saw a cloud and then, a series of buildings on that cloud!
At
the very edge stood an old man leaning on his stick
Beside
him another old gent with a very long beard.
They
showed me the statue of Âm and Dương [22] - of Yin and Yang
And
suddenly the whole place was brilliant.
If a
person can chance to learn how it is that Heaven operates
Then
let him have the title of Nhơn Thần [23] or “Human Divinity.”
18
Ðâu
đâu Thiên Ðịa cũng đồng khai,
Rảo
bước xuống xe đến Dịch đài.
Dài
vắn tư bề ngăn đủ chín,
Thấp
cao ba bực nóc chia hai.
Ðưa
lên một phép thâu Ðài thấp,
Thấy
trước nhiều ông bận áo dài.
Binh
khí quanh mình khua rổn rổn,
Mỗi
viên hầu hạ một vài trai.
Every door lay open to welcome the guests
So I got down off the carriage, walked to the Dịch Đài [24]
[22] Yin and
Yang.
[23] Human
Divinity. According to Caodaism, there are three levels: Earthly Divinity,
Human Divinity and
Heavenly Divinity.
[24] Tower of Change .
This Tower of Changes had, in all, nine sections,
With a double roof and a three-step foundation.
It was tall, but with a special magic, I shortened the tower a bit.
Then started up. Some men wearing robes
And carrying weapons that clanked as they strode
Appeared with young servants trailing behind.
19
Vài trai đến gọi nói chi chi,
Vội rước ai ai đến tức thì.
Biết mặt tánh danh chưa nhớ chắc,
Tưởng
mình quen thuộc cũng e khi.
Mấy
người nhắm dạng đều oanh liệt,
Bốn
đứa đi xe xúm rốn quì.
Mau
miệng khuyên rằng đừng quá lễ,
Hễ
cao phẩm vị giữ cao nghi.
These youths talked amongst themselves for a time
Then led their masters over to me.
Their faces seemed so familiar and I
Stepped up to them like old friends (- yet I’d forgotten their names).
Each one of this party looked so perfectly stately,
That my companions and I were about to kneel. But they cried
“Oh, no, get up, get up. Rise! - The higher position we have around here,”
They said as one “the more humble we need to be.”
20
Cao nghi đình bước trước hòa sau,
Như các quan viên buổi tựu
trào.
Ðài
thượng đồng xem qua Bắc Ðẩu,
Ngôi
sao sáng chói thấu Nam Tào.
Hàng
hàng binh ngóng tờ Thiên Chiếu,
Ngũ
ngũ quân hầu tướng một đao.
Rộn
rực tới lui xem lố xố,
Da
vàng sắc nước giống người Tàu.
Following
their gracious lead, we entered the tower.
We
were like Mandarins [25] coming to see the king.
On
top of that brilliant tower we could see all things and
[25] The Officials in
ancient China .
The
shining stars - especially Nam Tào that records all human births,
And
Bắc Ðẩu [26] that tallies
all our deaths, and under them
Countless soldiers waiting for orders – and a Great General
His sword held aloft, waiting to give the signal. They rushed about
Easterners all of them, Chinese-looking.
21
Người Tàu lại có lộn người Tây,
Một
việc xui mưu đến bốn thầy. (Bản gốc in sai là xuôi)
Liệng
giáo buông khiên binh đổ dữ, (Bản gốc in sai là khiêng và đỗ)
Sa
cơ thất trận tướng ra ngây.
[26] also the names of
two Deities, who are said to manage the Human Birth and Death
Records.
Ðói cơm, khát nước, hơi than
dậy,
Kiếm
vợ, tìm con, máu đổ đầy.
Có
trẻ nhỏ trai răng trắng đến,
Nơi
nơi lặng lẽ hết đua tài.
Lots of Westerners were seen in those Chinese lines.
They had as many as four strategists – but only one intent.
The soldiers dropped their spears and shields, started
Giving up the fight, as they began to loose their General
Began to go insane. Then everywhere people were crying out
For food and water, searching for their wives and children
Throughout that bloody carnage, but then, a boy with perfect teeth,
And perfectly white came forth, and all that fighting stopped.
22
Ðua tài bay liệng giữa thinh không,
Phụng
sáng hào quang mây trổ trắng,
Chiếu
vàng diệu thể đất nên hồng.
Lọng
tàn vui rước người ba miệng, (Bản gốc in sai là lộng)
Nghi
trượng hoan nghinh mắt một tròng.
Vùn
vụt câu tiên quơ mỗi hướng,
Nhơn
sanh khâm phục khắp Tây Ðông.
Up in the skies, suddenly dragons
Plunged and soared in playful flight. Phoenixes
Basked in their bright auras, the clouds turned white.
Streams of gold covered the land and the earth turned red.
With great umbrellas the Three-Mouthed Man
Was ceremonially welcomed in. Majestic rites were held
For the one-eyed symbol, and by raising his Great Staff 27
In each direction, the peoples of the world were subdued.
23
Tây Ðông đến học chữ thanh nhàn,
Nắm đặng oai quyền chiếm một phang.
Ðạp đất thành vàng làm của báu,
Thổi tro cất lũy sửa nhà an.
[27]
The câu tiên – an ancient weapon which is a staff with a hook at one end.
Thảnh thơi biển rộng ngư mừng
nước,
Thanh
tịnh rừng sâu thú lập làng.
Người
hưởng thái bình cơm cứng miệng,
Nam
mô xúm tụng tiếng nghe vang.
Throughout
the whole world, people came to learn how
To
built their nations independent and strong.
The
soil was a gold that each country could bank.
And
the carnage was cleared and now houses were built.
Merrily
did fish through vast oceans swim. Wild beasts ensured
The
forests were at peace, and from the chains of war
Men
found themselves released. Prayers of deep gratitude
Resounded
across the globe.
24
Nghe
vang tiếng sấm nổ phương Tây,
Dị
điểu bay lên liệng cả bầy.
Mỏ
ngậm lửa hồng, lôi điển nhoáng,
Ðuôi
lừa thủy quái, võ phong gây.
Chờn
vờn xé đất yêu gài rọ,
Lẩn
bẩn ngăn sông quỉ đống chài.
Túng
tíu lại cầu người chẳng tiếp, (bản gốc in sai là tiếu)
Giao
long chín miệng cắn nhai thây.
But
then came thunder rumbling in the West.
Huge
flocks of birds circled in the sky and with
Fire
in their beaks! They rained down lightening.
Sea
beasts stirred their tails whipping up wild storms.
And
evil spirits possessed the land laying out harsh traps,
Damming
up rivers, laying out their nets, and those caught -
They
screamed for help, but no one heard, no one cared
As
the teeth of Giao Long [28] , and his nine
mouths crushed them dead.
25
Nhai
thây còn sót cũng nhiều người,
Bị
trận Mê hồn chết ngộp hơi.
Lễnh
nghễnh thây phơi nằm chật đất,
Loi
nhoi hồn chạy khóc lộng* Trời. (* long?)
[28] A river monster
in Chinese mythology that is believed to look like a giant crocodile.
Có
người đầu khỉ mang đai sắt,
Hóa phép
Thiên lung chiếu bóng ngời.
Che
bớt nạn tai người sống rốn, (Bản gốc in sai là bới)
Ðem vào Nam gởi để an nơi.
Those who survived that horrid river monster
Choked and died on the fumes that rose up and off
A great Battle of Illusions – with corpses strewn to the horizons.
The remaining souls cried themselves to death.
But with his broad iron belt a monkey-headed man appeared.
He wove through the world a magic so divine that
He saved from those fumes the last of all men and
Sent them to the south – knowing there they’d be safe.
26
An nơi Tây lại trở xem Ðông,
Cửa nát nhà tan đã chập chồng.
Biển loạn bốn phương thành nhốt
cá,
Nước
tràn khắp hướng núi đoanh rồng.
Thuyền
trôi lố xố người trần lổ,
Tuyết
bủa giăng giăng thú lạnh lùng.
Sấm
nổ động trời xoi đất lủng,
Tiêu
tàn cảnh vật ngó không không.
Then
I turned and kept my eyes on the East.
Here
the houses had been completely destroyed.
Sea
water flooded the forts and the fish
Swam,
confused, through city streets. The floods drove
Those
dragons deep into the mountains.
And
people, half-naked, in boats, drifted about.
Animals
did their best to suffer the cold and the snow.
With
nothing around, lightening struck endlessly that ground.
27
Không
không Nam hiện tướng cầm cung,
Ðẹp
đẽ như gương chiếu khí hùng.
Vỗ
cánh cõi Ðông qua thoát thoát, (Bản gốc in sai là cảnh)
Ðưa
tay tướng mạnh đến trùng trùng.
Lắp
tên bắn biển loài người phục,
Trổi
tiếng kêu non cảnh vật tùng.
Cầm
ấn Tử vi đưa chói rạng,
Ðem
giao quyền phép một người Lùn.
A
General bearing a great bow, appeared from the South
He
glistened in that light like a hero of old.
He
unfurled wings and flew right across the East –
And
so strong, resilient and powerful was he!
He
shot a single arrow at the sea
All
of humanity was his, they knew he was their leader.
He
took the Zodiacal seal, shining as bright as the sun
And
handed it to a little man – and was suddenly gone.
28
Người
Lùn vừa thọ, tướng vừa tiêu,
Cảnh
vật u thâm giống cảnh chiều.
Ngao
ngát trầm hương bay phưởng phất,
Lạnh
lùng gió tuyết thổi liu hiu.
Bồi
hồi ngước mặt trông người hỏi,
Dịu
ngọt khuyên mình có tiếng kêu.
Bốn
mặt quen nhìn còn đủ bốn,
Bao
nhiêu khách lạ mất đều đều.
With the general gone, the dwarf held onto that seal,
And all I could see was a sad, quiet evening.
The air filled with the scent of a much-wafting incense,
And a cool breeze began to quietly stir.
Being curious at all this I was so full of questions…
And it was then I heard a small, sweet voice calling.
Looking about all I could see now were my three beautiful companions.
Every other divine being had just disappeared.
29
Ðều giăng tay dắt xuống thang lầu,
Ðồng bước lên xe mới ngó nhau.
Cuồn
cuộn mây vầng bay thoát thoát,
Lia
lia gió ngựa nhảy mau mau.
Ðạm
màu xe tuyết dường sơn đỏ,
Ngó
mặt Tiên nương ửng má đào.
Vui
miệng mới rằng Thần phẩm ấy,
Quyền
hành chuyển thế mới ra sao?
Together
we went downstairs and left the Tower.
We
got back in our carriage once again.
It
took off and the white clouds floated around us.
The
horses now were galloping fast.
Our
vehicle turned red because of the dust…
I
looked at my companion whose cheeks also reddened.
And
desperate to learn, asked her my question:
“If
you become divine, how can you help the world?”
30
Ra
sao chẳng kẻ thốt nên lời,
Nàng
bận áo xanh trước dỉ hơi.
THANH Y TIÊN NỮ [29]
Danh
liến đã thừa cùng mặt đất, (Bản gốc in sai là liếng)
Nghề
trây muốn trải nửa lừng trời. (Bản gốc in sai là nữa)
HỘ PHÁP:
Thưa
rằng: quen thói e hư nết,
Dọa
bợm làm nghiêm sợ chán đời.
Nghĩ
cõi Bồng Lai xưa mấy mặt,
Còn
tôi bao nả dám làm hơi.
My
question caused a heavy silence between us
Until
this divine maiden made gentle answer:
THANH Y TIÊN NỮ:
“We
know that back on earth you have much to say, but why
Do
you deploy such nonsense here?”
HỘ PHÁP:
“I
apologize divine one, but it is my habit to ask,
I
don’t want to be too profound for any relationship here
I’m
surrounded by beings far superior to me,
And
being so junior, I’d hate to show off.”
[29] the Fairy in Blue
31
Làm
hơi hại mấy mặt hồng nhan,
Ghẹo
kẻ riêng thương đặng phụ phàng.
Dưới
bóng trăng thanh dầu lánh tội,
Trước
gương "Minh cảnh" có liên can.
Sông
Mê tính rửa bao hàng lệ,
Biển
Ái bỏ trôi mấy đoạn tràng.
Thánh
chất ví không trên đỡ vững,
Bên
mình đeo đuổi mấy hồn oan.
If I am too eloquent, I worry, some woman here
Might find me just too much! And unrequited love – well - it hurts.
On earth such things don’t bring us everlasting guilt.
But in front of the Minh Cảnh [30] I would surely be condemned.
The tears spilt for love down there could fill a river,
And that river feed a sea of sorrows!
If you dare to break somebody’s heart
Why wouldn’t their ghosts pursue you long after death?
32
Hồn oan mấy chị trước ra sao?
Hai thiếp nay đây có khác nào.
Nhẫng ước giao lê nhè đổi kệ,
Mong
nguyền đổi phụng lại ngôi lao*. (* ngồi lao?)
Nhớ
ơn giải cấu trao gươm huệ,
Chặt
mối oan khiên ở động đào.
Tuy
biết phàm duyên là tục trái,
Nay
nhìn tạng mặt nghĩ càng đau.
“What about your previous lives?” I queried my
Travelling companions, and the first replied:
“Like so many others” she began “I expected a prosperous life.
But in the end, I took my religious vows, became a nun.
Was poor and kind and by these means attained that sword
That cuts the chain of birth and rebirth and leads one here.
And knowing now how life on earth is nothing but a karmic debt
[30] “Sin
Mirror” which sits in heaven and permits you to reflect upon your activities on
earth and then pass
judgment on yourself.
I wonder bitterly about
how long down there I was stuck.”
33
BẠCH Y TIÊN NỮ
Càng
đau chị lại nói ra chi,
Nông
nổi em đây mới gọi kỳ.
Cõi
thọ tuy vinh câu phước hạnh,
Non
thề xưa lần* chuỗi ai bi. (* Non thề lần hạt?)(bản gốc in sai là chuổi)
Màu
hồng chàng nhuộm cho nên trắng,
Ngọc
quí người quăng đến phải tì.
Dệt
gấm Hồi văn chưa, đã mấy (?)
Hơn
ngồi trươu nuốt tấm tình si.
BẠCH Y TIÊN NỮ [31]
“Your
story is so different from mine – quite strange
Was
my previous life, awash in sadness as it was…
I
was lifted straight to paradise and that might seem grand
But
I lived through suffering married to a tyrant of a man.
I
had a truly disastrous marriage. He tormented me
Both
physically and mentally – a dictator in my own home.
And
even the story by Tô Huệ [32] who wrote of Hồi
Văn
Couldn’t
be as moving as the drama of my life of love.”
34
HỘ PHÁP
Tình
si hai chị đổi bao sầu,
Trở
trách anh chừa thói bọc dâu,
Mộng
điệp tầm phương xây túy giấc,
Cầu
Lam đổi nghiệp sửa Ngân cầu.
Sông
Tương đổ ngọc làm Cam lộ,
Ðảnh
Giáp trao châu cất Phụng lầu.
Chia
miếng muối dưa chưa đủ Ðạo,
Thà
dâng thế giái đứng chung bầu.
Notes: the expressions
in this poem are used figuratively. They all refer to
Chinese legends. So it
is advised to have a look at these notes before
[31] the Fairy
in White.
[32] a Chinese
woman, who made a beautiful piece of embroidery called Chức Cẩm Hồi
Văn to express her love
to her husband. Reading the poem on this, the King was so
moved that he allowed
her husband, a soldier deployed very far from home, to unite
with her.
reading the English version below, which is not literally translated
because
that would make no sense at all.
Thói bọc dâu: short for trên bọc trong dâu, referring to adultery or sex
without marriage.
Mộng điệp: butterfly dream. Zhuang Zi, an ancient Chinese philosopher,
dreamed he was a butterfly. Waking up he wondered whether he had been a
butterfly or a man. This story is now used to say that life is only a
delusion.
Giấc tuý: a sound sleep without any dreams.
Cầu Lam: (Cầu - bridge. Lam - a name) an ancient bridge in China , where a
man found his fiancé and they had a happy marriage.
Ngân kiều: (Ngân - Milky Way. Kiều - bridge) a legendary bridge in
heaven for two lovers, who were separated, to unite once a year.
Sông Tương: a river in China, which is said to have separated two lovers.
Đảnh Giáp: Mount Vu Giáp in China, where a King had sex with a deity.
Now the expression is used to refer to a love affair.
HỘ PHÁP:
“When you’re head over heels in love, but it’s not marriage
Well then that is its own kind of pain – blame your lover!
From a Butterfly Dream to a deep dreamless sleep, you move
From the Lam bridge to the bridge of Ngân and your tears
Now flow like holy water. When the monastic life
Is barely enough you gaze up at Mount Vu Giáp but nevertheless
At last you are here with all the immortals
And you’d better now forge a harmonious world.”
35
Chung bầu nay mới đặng chung xe,
Ðừng nói chi chi phép nấu chè.
Hỏi phẩm Nhơn Thần dầu chẳng nói,
Chác
nghề Thổ Táo quyết không nghe.
THANH
Y TIÊN NỮ
Rằng
quyền thay đổi căn nhân sự,
Gia
đạo hưng suy nghĩa bạn bè.
Nghiệp
đế, cơ vương gầy đảng phái,
Văn
tài, trí sĩ lập nên phe.
“So
wonderful it is that we’re travelling together.
But
don’t hide your truths in such allusive verse.
I
want to see what this Nhơn Thần can do,” I said .
“I’m
not interested in some hearth spirit’s lot.” 33
THANH
Y TIÊN NỮ [34]
“Well,
a Nhơn Thần has at his command all the human resources:
Strength
in family, and livelihood, and the deep well of friendship,
There’s
the power of kings, of political parties,
And
the clear thinking of writers, of intellectuals.”
36
Nên
phe thần tướng kéo đi đâu,
Hễ
đến ngang xe cúi gật đầu.
Khí
võ hùng hào mang mão giáp, (Bản gốc in sai là mảo)
Oai phong lẫm liệt xách qua mâu.
Linh oai chiếu diệu mình pha
ngọc,
Pháp lực cao cường gót phún châu. (Bản gốc in sai là phúng)
Quân
lịnh nghiêm trang hàng ngũ chỉnh,
Ngựa
voi rần rộ trót giờ lâu.
We
were interrupted by the marching of a vast divine army.
They
saluted us as they passed our carriage.
Their
suits of armor made them seem invincible.
Their
weapons were frightening and their bodies
Were
white and brilliant like jade - and skilled they were
In
deep magic and martial strategy.
They
marched as one in perfect unison,
With
elephants and horses in lines that stretched for ever.
37
Giờ
lâu mới thấy dạng lầu đài,
Phép
tắc " Ông Già " gẫm thiệt hay.
Ðứng
trước tháp cao ngờ dạng vắn, (Bản gốc in sai là vắng)
Thấy
xe vừa cận trổi cười dài.
KHƯƠNG
THƯỢNG
Rằng
râu tóc bạc tuy ra lão,
Nghĩ
sức anh hùng cũng sánh trai.
Lập bảng Phong Thần ta chủ khảo,
[33] the Kitchen
God.
[34] the Fairy
or Spirit in Blue.
Càn Khôn biết mặt gậy cùng nai.
Several hours travelling and at last I got to see
More palaces and the more I saw the more I admired
All that God had made. And now another tower, so high
I could barely guess. Then a booming voice laughed outrageously:
KHƯƠNG THƯỢNG [35]
“Ah,
despite my ripe of age I’m still as strong
As
men less than half my age, ha, ha!
I am
the one who wrote Canonisation of the Deities
They
call me the Old Man with the stick and the deer.”
38
HỘ PHÁP:
Nai
vừa vụt nhảy giữa thinh không, (Bản gốc in sai là thanh)
Bát
Quái Ðồ xây đủ chín vòng.
Tứ
hướng trung ương hầu Ngũ nhạc,
Thiên
binh thần tướng đến ngàn trùng.
Sáng
lòa sấm nổ hào quang chiếu,
Luân
chuyển khí dồi trận gió giông.
Bát
Quái Ðài xây đầy bữu pháp,
Ðứng
trên điều khiển có Lôi Công.
HỘ PHÁP:
While his deer jumped upon the air, The Bát Quái Đồ, [36]
The great spinning tower, produced countless magical arms.
Its Eight Trigrams spun about nine times
Its five central floors housed the headquarters
That commanded the countless troops, the divine generals,
Everything. As the domain of Lôi Công the thunder god
Thunder, lightening, and auras abounded in that space
Then strong winds came and blew everything to their place.
[35] Khương
Thượng (Jiang Shang 姜尚), courtesy name Tử Nha (Ziya 子牙), an ancient Chinese military strategist.
[36] the Ba Gua Tower .
39
Lôi Công trở ngoắt ngựa xe bay,
Ðem bốn đứa tôi đến chót đài,
Rằng trước cho coi quyền giúp phước,
Rồi sau tỏ rõ phép giao tài.
Kim Quang hiền hữu tua ra sức,
Điện Mẫu muội nương khá trổ tài. (Bản gốc in sai là
điền)
Phút chốc Càn Khôn nên sáng suốt,
Máy linh cơ tạo thảy đều khai.
Lôi Công turned around and waved at our flying
vehicle.
He led the four of us to the top of the Bát Quái
tower.
He said, “First up, you can see what we are able to
do, and later on,
You can discover how talented we are.” Then he
addressed his friend:
“Kim Quang do for us your very best!” And then to
his wife
He said: “Điện Mẫu, [37] please also show us what
you too can do.”
Immediately the sky turned bright and clear.
And all the divine apparatuses moved into gear.
[37] According to Chinese
mythology, Kim Quang Điện Mẫu is the Goddess of Lightning.
She is Lôi Công’s wife.
40
Khai rồi Ngài múa cặp roi thần,
Chớp nhoáng hào quang chiếu sáng trâng,
Thế giái ba ngàn qua có lớp,
Ðịa hoàn bảy lẻ đến từ tuần.
Bộ châu bốn cõi người đều đủ,
Ðiện ngọc cửu nêu Thánh đứng tuần.
Xin được xem Nam cho thỏa mắt,
Rồi sau các hướng tới lần lần.
Next, Lôi Công maneuvered his twin sacred staffs
And forked lightning flickered across the sky.
Three thousand worlds came consecutively into
view.
Then the seventy two planets passed us steadily
by.
The four great continents of each and their
people they sustained
Were also clearly seen, as was the nine-storey
Jade palace -
Full of saints it was. I asked first if I may
look at the south
Then the look at the other directions in turn.
41
Lần lần thế giái xẹt kim quang,
Bát Quái Ðài xây giống địa bàn.
Vừa đứng lại ham màu cảnh vật,
Thoạt trông qua mừng* vẻ giang san. (*Thoạt
trông mừng thấy?)
Cảnh vui thú đẹp người hiền hậu, (Bản gốc in sai
là vẽ)
Nghiệp khéo nghề hay nước lạc nhàn.
Một mối thương tâm còn buộc dạ,
Vì nhiều kẻ khó rách lang thang.
Suddenly, a yellow light flashed across the sky
And the Bát Quái Ðài [38] became a scale model
of the South.
It stopped spinning, and showed the gorgeous
scenery there.
Look! There were the things that I was so glad
to see
Such adorable animals and such friendly people!
Most were working to build prosperous
communities.
I, however, felt some sorrow for everything I
saw
There were still a few people struggling hard
with poverty.
[38] the Ba Gua Tower , the Eight Trigrams Tower .
42
Lang thang lưới thưới bắt đau lòng,
Kêu Ðấng Phước Thần hỡi bớ Ông!
Ông nắm quyền ban, ban chẳng khắp,
Ông cầm phép thưởng, thưởng không đồng.
Ðể qua các hướng xem ba chỗ,
Gây lộn hai ta tính một sòng.
Cười nói Phước nầy
thường ghét Lộc,
Cho hay Lộc Phước chẳng đồng công.
Oh, poor homeless wanderers, where do you wander?
I wanted to ask the God of Prosperity [39] why, precisely, it was
That he forgot those poor people there - and why it
was that
Not everyone received equal treatment?
Not having finished examining the place,
I angrily demanded an answer. But laughingly he
replied
“Poverty [40] is often against the idea
of Status
We’ve never gotten along that well...”
43
Ðồng công khó hiệp Ðạo cùng Ðời,
Nhơ xác tinh thần hết tốt tươi.
Ví tính cầm quyền toàn trái đất,
Ðừng lo nâng phận một phương trời.
Nghiệp nghề đợi lỗ trao cơ thể,
Lợi lộc phương Nam hưởng cấp thời.
Như tưởng lời khuyên còn hẹp bụng,
Ðạo đem đổi Lộc dễ như chơi. (Cười)
“It’s hard for riches and morality to unite.
Beyond poverty, you can still develop a
spiritual life.
As a world leader, you should consider these
issues on a larger scale,
But you shouldn’t be concerned about a few who
might fail.
For many it may take time to get a job,
But for those in the South - they can earn a
living whenever they want.
[39] the three Chinese
Deities: Prosperity, Status and Longevity, representing the three
attributes of a good life.
[40] You have “prosperity”
here – but I am wondering if it should be “poverty”? This
would make more sense in relation to the next poem.
And if you still dislike what I’ve said,
Then you’d rather have money than morality!” (He laughed).
44
Như chơi lời nói rất kỳ khôi,
Ðem Lộc mua Tiên thấy mấy hồi.
Vùn vụt tiếng roi quơ nhấp nhoáng,
Mờ mờ cảnh vật thụt thùi lui.
Vỗ tay tiếng biểu còn suy nghĩ,
Gây gổ trí quên hết nhớ hồi.
Thấy cảnh đẹp xinh điền đất rộng,
Trải nằm ngửa mặt giống tranh bồi.
What he said seemed a bit strange to me:
That money that could help get a heavenly status
Still, Lôi Công’s twin staffs moved swiftly on.
And all that I could see suddenly dimmed.
I forgot the quarrel that had just happened
And thought of what was coming next.
It was then that I saw a beautiful land
stretching out,
So gorgeous that it seemed more painting than
reality.
45
Tranh bồi trước cửa kẻ kỳ hình,
Bị đoạt lại rồi tính muốn xin.
Hung bạo ngoài gian lo lấy trộm,
Nhân từ trong sải cứ làm thinh.
Giữa tờ sơn thủy vừa xôm cẳng,
Sa chiếc long châu đánh nát mình.
Cõi
Bắc ồ ào nghe tiếng ré,
Ghe
phun tên lửa bắn tiêu binh.
But this amazing painting of a landscape was a
stolen thing.
A deformed man kept it at his door and said
We must pay a good price to get it back, while
even viler thieves
Planned to steal it from him, and the priests
inside
Keep quiet and a precious jewel of the king
Smashed them back as they made to take it.
Loud screams resounded from the north at last
As troops were killed by a naval barrage.
46
Tiêu binh cảnh vật hiện chơn hình,
Thiên hạ thái bình dứt chiến chinh.
Thầy sải ngồi ca kinh cứu khổ,
Học trò xúm tụng kệ Huỳnh đình. (Bản gốc in sai là Quỳnh)
Trên
đầu rực rỡ vô vi khí, (Bản gốc in sai là rở)
Trước ngực sáng ngời huệ nhãn tinh.
Tà
quái sau lưng đeo mắt vẽ, (Bản gốc in sai là vẻ)
Ðánh thoi bổn Ðạo cũng làm thinh.
With these troops gone, the real scenery was
revealed.
The war was concluded and people lived in peace.
Priests sat chanting Prayers for Salvation,
And disciples gathered to recite the Huỳnh Đình [41] .
Above their heads “vô vi khí [42] ” shined on brightly.
On their chests the Divine Eye appeared
resplendent.
Wicked men were marked with painted eyes on
their back.
The crowds kicked at them, but the faithful left
them alone.
47
Thinh không tiếng sấm nổ đùng đùng,
Tà quái té nhào nhảy tứ tung.
Sót một yêu lồi nằm sấp cặp, (cật) [43]
Thêm hai tiểu quỉ đứng bên hông.
Ðứa cầm dùi đục, thằng nghiên mực,
Cậu bận áo nâu, chú khố hồng.
Thấy mắt lưng yêu toan đến gỡ, (Bản gốc in sai là gở)
Bút linh chiếu phép hóa côn trùng.
In the sky thunder began to boom.
These wicked men fell to the ground or hobbled
about.
Another wicked man lay on his stomach.
With other two teenagers laying beside him.
One held a chisel, the other an ink stone.
One wore a pink loincloth, the other a brown shirt.
[41] the major scripture of
Taoism.
[42] wu wei qi - the air of
non action (lit.)
[43] Không tìm thấy chữ này. Chỉ thấy sấp cật (quay lưng).
They tried to remove the painted eyes on their
backs,
But were changed into insects by the spell of a
sacred pen.
48
Côn trùng còn đoạt được nhơn duyên,
Ngũ bộ Lôi công định sát liền.
Sét đánh nát thây ra đất cát,
Ðời mừng dứt giống kết oan khiên.
NGŨ LÔI [44]:
Xưa người chẳng sợ điều nghe bóng,
Nay Phật cho xem cuộc nhãn tiền.
Ví biết vạn căn thường quả báo,
Chưa vào Phật vị cũng Thần Tiên.
But these insects could now cause karmic debts.
So the God of Thunder set out to kill them all.
Struck by sudden lightning, their bodies were
dirt.
And everyone was happy to see them dead at last.
NGŨ LÔI:
“People thought it this was a legendary, tale -
so they’re not scared.
But now they can see these real events with
their naked eyes.
If they could only believe in the law of
causality,
They might become an Immortal, or even a
Buddha.”
49
Thần Tiên từ trước độ loài người,
Ô trược nay gần sợ hổ ngươi.
Nam Nhạc cho xem hình trị thế,
U minh hiểu phỏng luật răn đời.
Dứt lời vội giục đôi roi phép,
Hiện tượng liền sanh một cảnh trời.
Trông núi xa xa nhà lố xố,
Tòa mây Nam Nhạc ở trên khơi.
“Once it was the case that deities were very close
To saving all humans, but now because of our
impurities
They keep their distance. I’ll let you see
Some punishments from Nam Nhạc [45] - a vision of Hell.”
[44] or Lôi Công - the God of
Thunder.
[45] one of the five sacred
mountains in China .
Having said so, he maneuvered his twin staffs
again.
Another realm appeared at once, and in the distance
Houses rose in the mountains there and a palace,
The court of Nam Nhạc was suspended in that air.
50
Trên khơi nghe tiếng khóc pha cười,
Có kẻ dị hình, kẻ tốt tươi.
Quỉ giải Âm ty thì rống khóc,
Thần dìu Tiên cảnh lại reo cười.
Bọn dân Ðịa phủ hình đen nám,
Tốp khách Thiên môn xác sáng ngời.
Chồng thấy vợ thành, chồng cắn lưỡi, (Bản gốc in sai
là lưởi)
Vợ xem chồng hiển, vợ than trời.
Both laughter and shouts of agony were heard.
Some people there were beautiful, but some were so
ugly!
Those following the evil spirits to Hell were
crying so loudly.
Those following the angels to Heaven were cheering
with delight.
The sinners’ bodies were wrapped in darkness.
While the other bodies shone so bright.
Husbands jealously bit their tongues, seeing wives
ascend.
Wives were crying, watching their husbands become
divine beings.
51
Trời cho thành đặng dễ gì đâu,
Trước xuống sông Ngân tắm sạch sầu.
Lò tạo lửa thiêu, Thần hết trược,
" Cảnh Minh " sáng chiếu khí
tinh màu.
Nam Tào đến học cho nhuần lễ,
Bắc Ðẩu vào xin đặng phép mầu.
Ðắc lịnh Hư cung chầu Bạch ngọc,
Mới tường căn cội vị mình đâu.
So difficult it is to join the immortals in
heaven.
First, you need to wash in the Ngân River 46 your sorrows away.
Then a divine flame comes, burns up the
pollution in your soul.
Next, the Cảnh Minh [47] purifies your astral body.
After that, Nam Tào [48] teaches you how to
formally behave.
Finally, Bắc Ðẩu will decide if you’re given a
permit to enter.
From Ngọc Hư [49] you must proceed to the Bạch
Ngọc [50] ,
And it is there you get the heavenly title that is
yours.
52
Mình đâu đặng dịp thấy như vầy,
Xin phép xem tường phía hướng Tây.
Xây trái Ðài Thần vừa rúng trở,
Sấp lưng ai nấy cũng đều day.
Kim Quang Ðiển Mẫu đi tuần tới,
Văn Khúc Long Vương ở giữa ngày.
Xách búa Lỗ Ban đương chỉ vẽ, (Bản gốc in sai là Lổ)
Xây thành cảnh đẹp rất nên hay.
It was a good time for me to witness all of
this.
So I requested to see, what was up in the West.
Vibrating a bit, the tower turned to its left
And we turned to watch that direction as well.
Kim Quang Ðiển Mẫu [51] was coming, carrying out a patrol.
[46] a legendary river in
heaven.
[47] Or Minh Cảnh Đài (the
Sin Mirror)
[48] Nam Tào and Bắc Đẩu,
the two Deities who are responsible for human birth and
death.
[49] the Palace in heaven,
where God reigns the universe.
[50] the City in heaven,
considered the capital of the universe.
[51] the Goddess of
Lightning.
Văn Khúc Long Vương [52] was ready for duty there.
Lỗ Ban [53] with his famous hammer
was directing so many
On how to build the most beautiful of cities.
53
Nên hay Thần phẩm xuống cùng lên,
Dạy dỗ nhơn sanh phép Ðịa Tiên.
Hồn trí ngao du trên đảnh núi,
Xác linh dao động cúi đầu truyền.
Thâu cơ Tạo hóa chưa vừa sức,
Thủ máy Càn khôn gẫm đủ quyền.
Xứ đẹp người xinh giàu có lớn,
Buồn trông ít thấy bực người hiền.
Lots of Deities descended to this realm,
Teaching people the mysteries of Địa Tiên [54] at last.
The minds of the people flew onto tall mountains
While their physical bodies languished on the
ground.
They seem suddenly as powerful as gods.
Because now they’ve attained supernatural powers.
The country here was beautiful and people were
affluent,
But few of them really knew of morality.
54
Người hiền trước có đức thương sanh,
Nay đến cháu con ở chẳng lành.
Vinh hiển hưởng thừa dư chút sót,
Tội tình chất để đã nên thành.
Chờ xem Thiên luật không tư kỷ,
Mới rõ Thần minh chẳng vị tình.
Vừa chỉ roi thần ra trước mắt,
Cảnh vui đổi thảm thấy mà kinh.
[52] Dragon King, the God of
Water and Weather.
[53] Lu Ban, who is revered as
the Chinese god of builders and contractors.
[54] i.e. modern science and
technology.
Their ancestors had lived so ethically…
But these new generations lacked all sorts of
morals.
Their prosperous life was thanks to past karma,
But now they committed a great many of sins.
The divine law, however, is absolutely fair,
So soon their punishment will be quite clear.
Then Lôi Công pointed his staff at their direction.
And their happy situation changed almost at once.
55
Mà kinh vì thấy cửa nhà tan,
Thành lũy trở ra đống bụi tàn.
Dưới đất trồi lên thằng Quỉ chúa,
Trên Trời khóc dậy lũ hồn oan.
Ðoạt gươm Điện Mẫu làm binh khí,
Múa búa Lỗ Ban lập chiến tràng.
Bảo cọp thành chiên đời tận diệt,
Dời non đổi biển hại nhơn gian.
Their houses collapsed
Their forts fell into ruin.
And from the ground rose up the Devil
In the sky dead spirits wailed bitterly.
Điện Mẫu’s [55] sword was stolen to forge human weapons.
Lỗ Ban’s [56] hammer was used in those
battles.
Tigers were converted into sheep.
And everything geared to deep destruction.
56
Nhơn gian đang chịu khổ đao binh,
Thấy một nàng ra nói cứu mình.
Áo kết trăm hoa thân thể đẹp,
Mão thừa muôn ngọc mặt mày xinh.
Dịu dàng tay mặt lần xâu chuổi,
Yểu điệu tay kia nắm tấm hình.
[55] the Goddess of
Lightning.
[56] Lu Ban, who is revered
as the Chinese god of builders and contractors.
Ðưa tượng Bạch My ra hiển hiện,
Chúng sanh xúm lại gọi Chơn linh.
While the greatly destructive war was going on,
And while this vast destruction was taking place,
A young woman came forth amidst all that war and
she said
She’d save the world from all of its pain.
She was gorgeous. She wore and elegant floral
dress.
Her hat was studded with huge and precious gems.
A rosary was in her right hands and a photo in the
other.
She showed the statue of Bạch My [57] ,
But everyone called her Chơn Linh [58]
57
Chơn linh gẫm cũng thật linh thay!
Cái sắc tà tinh phép quá tài.
Lũ quỉ đến nhìn thần trí loạn,
Loài ma xem thấy tánh tâm say.
Ðể chơn trên đất đen ra trắng,
Ngó mắt đến người gái hóa trai.
Tuồng hát giọng đờn làm kệ sám,
Phồn hoa xây lấp khắp trong ngoài.
Chơn Linh became really quite powerful!
She possessed magic beauty that drove evil insane
As badness stared into her it melted away.
The ghosts that lived there held passion for her
too.
But wherever she trod changed from white to black.
The girls she looked at would turn into boys.
Scripture was replaced by Broadway shows.
And wealthy states grew row after row.
[57] the White-Eyebrowed
God, worshipped by prostitutes.
[58] the True God.
58
Trong ngoài đã mãn tới đền thờ,
Nàng cũng không từ để bước nhơ.
Ướm hỏi Thánh linh đâu vắng dạng,
Mở lời miệng ngợi nói u ơ.
Nam phương bay tới ngàn đầu cánh,
Tây thổ trương lên một lá cờ.
Chính giữa linh quang xem thấy Phật,
Việc nàng đuổi quỉ sửa thiên cơ.
Once she’s completely transformed the secular life,
She started polluting the holiest temples.
With religious buildings stripped of their glory
No one could find the answer to life.
From the South thousands of flying machines came
And in Tây Thổ [59] a flag was boldly flown.
In the center the Buddha could see how she
Expelled all the evils ones but changed heaven’s
plan.
59
Thiên cơ chưa rõ máy huyền vi,
HỘ PHÁP:
Muốn hiểu việc sau sự tức thì.
NGŨ LÔI:
Rằng nếu tỏ tường cơ bí mật,
Phương nào rõ thấu phép tiên tri.
Cửa quyền Tây Nhạc kia xem thử,
Mặt luật Phong Ðô nọ phải tùy.
Phú Quí Lợi Danh đời gọi phước,
Nào
dè là cội của ai bi.
But that divine plan was yet to be revealed
HỘ PHÁP:
“I want to know what will happen next!”
NGŨ LÔI:
“If the secret were revealed too easily,
There would be no need for the existence of
prophecy.
It would be unnecessary to have the Tây Nhạc [60] .
Phong Đô [61] with its punishments would be eliminated.
[59] the Western Territory , usually referring to Cambodia .
[60] one of the five sacred
mountains in China .
On earth, fortune and fame are considered
happiness,
But they’re actually the root cause of all
suffering.”
60
Ai bi giọng thảm kể vang vầy,
Hồn kẻ bể đầu, kẻ quẹo tay.
Xúm kiện Long Vương rằng ác nghiệt,
Ðều thưa Lôi Chấn ở không ngay.
Thằng hờn đá đánh ông Quan Võ,
Ðứa giận ném quăng miếng chiến bài.
Oan
quỉ không mình la hét ó,
Chữ “Công” hiện
sáng ngó nhăn mày.
“Look! So many lost souls bitterly complain,
drenched in tears
Because they have died of such vicious wounds.
They want to sue Long Vương [62] for his wickedness.
And shout out that Lôi Chấn [63] is mendacious.
Some angrily attack Quan Võ [64] instead, whilst others
Furiously throw away their army command.
Then others yell because they’ve lost their
bodies.
All of them killed because as they chased
victory.”
[61] Hell.
[62] Dragon King, the God
of Water and Weather.
[63] another name for Lôi
Công or Ngũ Lôi - the Thunder God.
[64] Guan Yu, a general
serving under the warlord Liu Bei in the late Eastern Han
dynasty.
61
Nhăn mày lũ khác, khóc rù rù,
Trong
đó có vài lão Sải tu.
Mổ
bụng độn vàng, quăng phổi ruột,
Xẻ
đầu nhét sách, ốm hình thù.
Xương tàn sọ thúi gần người
trí,
Thuốc độc gươm trường, cận đứa ngu.
Giành giựt trước sau tranh giỏi dở,
Chữ "Danh"; ngó thấy mắt đui
mù.
“With concern written on their brows, others
complain
Including some monks who suffered agonising
surgeries
To make themselves more beautiful. And then there
are these
Who crammed their whole life, damning their health
For academic titles, desperate in each moment to
join
Ever-more dizzying intellectual circles for fear
That they’d be killed by idiots, and surpassing
their peers
Is all the care for, their desire for fame blinds
them unto death.”
62
Ðui mù hiếm kẻ cẳng dò đường,
Mò cát kiếm vàng thấy thảm thương.
Cắt xẻ thịt người đem đổi bán,
Sớt sang máu chúng đựng cân lường.
Cần cù dấu của trong khuôn sọ,
Lẩn bẩn tô nhà với bột xương.
Nghĩ nhớ gia tài xưa khóc mãi,
Trên đầu chữ " Phú
" chiếu như gương.
“Blind also are another kind of lost soul.
Pitifully searching the sand dunes for gold.
They cut off human meat, sell it in the market,
and calculate
The prices of the blood that the bottle
They hide their possessions inside human skulls
Adorn their houses with a powder made from human
bone
But now they cry for all the property they’ve
lost
And can’t see how they die chasing such wealth.”
63
Như gương nhiều kẻ đẹp xinh thay,
Cũng đội mão cao cũng áo dài.
Oan quỉ chạy theo đòi trả mạng,
Cô hồn níu lại hỏi xin thây.
Trong đài các thấy đầy xương chất,
Ngoài áo mão xem máu dẫy đầy.
Xẻ thịt quỉ ma làm tiệc lớn,
Ánh lòa chữ " Quí"; dọi vào
ngay.
“The others were beautiful people. Look at their
clothes!
Draped in the finest materials they don’t see
How they owe their lives to so many other souls
So why wouldn’t ghosts stop them and ask where
their bodies are?
Their castles store up human bones.
And blood soaks through those elegant clothes
They sup on demonic meat at all of their feasts
And spent their whole lives chasing
sumptuousness.”
64
HỘ PHÁP
Ngay gian hai lẽ biết sao thông,
Hình luật Thiêng liêng mới giữ phòng.
Một khuyết, một đầy, không đổ đủ,
Một lui, một tới, khó cân đồng.
Sang nhờ có khó sang nên mặt,
Khó chịu nương sang khó bận lòng.
Ðời tỷ sợi dây đôi trẻ kéo,
Một đàng thâu đặng, một đàng buông.
HỘ PHÁP
“It’s hard to say what is good and what is bad,
So how can you avoid breaking the Divine Law?
Both good and bad are so confusing in this
world,
It’s so hard to keep yourself moral all the
time.
Both good and bad are not mutually exclusive,
But depend on each other in the reality that we
have.
Living is like playing at a tug of war,
As one team wins, the other team must lose.”
65
Buông là tại dở yếu cam đành,
Ðã phải tội gì: giỏi, mạnh, lanh.
Ai cũng thủ thân nơi hỗn độn, (Bản gốc in
sai là hổn)
Ðời
là chiến trận lúc đua tranh.
Dở
hay nào để chờ thân chết,
Bươn
chãi toan gìn vẹn kiếp sanh.
Ðã
gọi trần hoàn là biển khổ,
Nếu
không lội lặn tội trầm mình.
“In life, our inabilities surely result in
failure. If we are
Better, stronger, cleverer, the winner goes
unconvicted.
And everyone has to act in self-defense because
In the rat race it is very much a constant
battle.
You have to struggle hard to make ends meet,
Or you lose everything and simply die.
The world is often called a vast sea of sorrow.
So try to swim, or be damned for suicide.”
66
T.T. TIÊN ÔNG
Trầm mình giải lý rất buồn cười,
Nói ngược sao người chẳng hổ ngươi.
Thiên ý nếu không cho sống thác,
Ðịa hoàn há dứt lập nên đời.
" Bởi thương sanh" cậy chưa vừa sức,
" Vì ái chúng" xin chẳng thuận lời.
Nhơn mạng là Trời mình để chết,
Dễ Trời phải chết há là chơi.
T.T.
TIÊN ÔNG [65]
“Your argument sounds ridiculous! And you should be
Ashamed of yourself for that. If there were neither
birth nor death,
65 Thoàn Trượng Tiên Ông or Thiền Trượng Tiên Ông -
thiền trượng, a long walking
stick of a Buddhist monk. Tiên Ông, an Immortal .
Life would be impossible on earth.
Because of Love, God forgives his people,
The deities do not strictly enforce the Divine Law
so that
Man has free will and can decide for himself but
If you terminate a human life, which is like
terminating God,
You commit the most serious of crimes.”
67
Chơi như tánh nết đứa con ranh,
Biết bánh là ngon cứ việc giành.
Chưa phải hột cơm phần sống thác,
Ấy nhờ Thánh chất lượng cao xanh.
Côn trùng giết chết còn ngăn cấm,
Nhơn loại hại nhau há nỡ đành. (Bản gốc in sai là
hao)
Tiên, Phật độ sanh là chứng quả,
Nên người trước đã mới nên mình.
“Like children who are not taught proper
behaviour
People often fight for their favorite cake.
But food is not everything you need.
There are other necessary things that are
granted by God.
There is the Divine Law and it’s against even
killing insects.
So how dare you people kill each other like
this?
To attain Buddhahood, one first must help people
live,
Thinking about others comes before thinking about
yourself.”
68
Nên mình khá chọn kế chi nên,
Cái kiếp nhơn sanh chớ tưởng bền.
Thân tục luỵ gây hoàn xá lợi, (bản gốc in sai
là lự)
Của phù du đổi bửu thiêng liêng.
Ðọa căn lắm kẻ chê điều hậu,
Ðắc quả ít trang gớm sự tiền.
Chưa để đeo lưng trăm mối nợ,
Mà vào cho lọt cửa Thần Tiên.
So it’s important to have a good plan for your
years.
Don’t think your life will go on forever.
Try to convert your physical body into the Gem of
Xá Lợi 66
And exchange earthly mortality for the sacred
dharma.
Countless souls are exiled throughout this earthly
world,
But very, very few ever attain Buddhahood.
Because few people pay off their karmic debts
And enter the paradise after death.
69
HỘ PHÁP
Thần Tiên đã hiểu chán đời rồi,
Có biết cho người khó vậy ôi!
Chẳng khác mắt mù đi cảnh tối,
Cũng như mũi nghẹt hửi mùi hôi. (Bản gốc in sai là hữi)
Hơn thua lưỡi giáo chưa an đứng,
Giả thiệt đầu chông khó dễ ngồi. (Bản gốc in sai là
dể)
Ba vạn sáu ngàn ngày ví sống,
Chung qui nào tưởng "phép luân hồi".
HỘ PHÁP
“Dear Deities, you know how terrible life is!
So please sympathize with us humans. Please!
Like the blind we have only the dark and we walk
Through life full of beautiful scents but with a
blocked nose.
Or we fight incessantly and with no break
Struggle hard, between right and wrong, to choose.
Though we may live to be a hundred or more,
Where is the time to think about our next life?”
70
Luân hồi Thánh ngữ để lưu truyền,
Ðời chẳng tin mà cũng chẳng kiêng. (Bản gốc in sai
là kiên)
Năm Ðạo nhiệm mầu răn thế giái,
Chín Trời yếu trọng độ nhơn duyên.
Lời lành dầu ghét, ngơ tai điếc,
Hình dữ cũng ngừa, để dạ kiêng.
Duy biết thiệt, hơn, tai mắt bít,
Thà ngu hơn trí, ý không hiền.
So many Scriptures are given to teach
reincarnation
But people neither believe in them nor fear them
now.
66 the sacred relics of the Buddha.
Five religions were established to warn
humanity.
Nine heavens work constantly for the world’s
salvation.
And you may avoid listening to sermons,
But be scared of the harsh punishments in Hell -
we should all be
Determined to do right. It’s better to be stupid
But morally so, than wickedly intelligent as we
go.
71
Hiền lương thường đặng tấc tâm linh, (bản gốc in sai là tất)
Quảng đại Càn Khôn hiệp tánh tình.
Lỗi mọn mình lầm, thường tưởng trọng,
Tội to kẻ lỡ, lại cho khinh.
Chở che khách tục hay tha thứ,
Yêu mến tăng đồ biết vực binh.
Cứu chuộc lắm gương Tiên Thánh để,
Liều thân độ chúng dạ khăng thìn. (Bản gốc in sai là
khăn)
Mildness will bring you spiritual values.
Generosity will fit you to the features of the
universe.
Your own minor errors should be considered
serious,
But others’ wrongdoings are nothing but
forgivable.
Forgive and support others.
Love and protect all the holy men.
Follow the examples set by the Saints and the
Immortals.
Be determined to sacrifice your life for
salvation.
72
Khăng thìn nhắc thế lại cho cân, (Bản gốc in sai
là khăn)
Hòa giọt đau thương tắm khách trần.
Nẽo đọa trầm luân đo chắc thước,
Luật hình Ngọc điện sửa vừa phân.
Giấc mê thức tỉnh hồn căn cước,
Cảnh tịnh dìu an kẻ số phần.
Hễ thấy nhơn sanh còn thảm khổ,
Liều thân nào nại phận gian truân.
Remind people of the personal qualities they
should have.
Purify their minds with the holy water.
Remember that despite how good or evil you are
in this life
Will be judged by the Divine Law that sits up in
heaven.
The suffering you’ve borne will come to wake
you.
Religion will save all those with good karma.
And yet if the people still seem to suffer,
Be willing to risk your life for salvation.
73
Gian truân thay cho phận làm người,
Oằn oại cuộc đời gánh hết hơi !
Mình biết lấy mình tuy chẳng thẹn,
Miệng chê nhớp miệng cũng ghê lời.
Hình ma bóng quỉ trêu cay mắt,
Cổ quái tử tà bẹo xốn ngươi.
Bụm miệng máu rơi dầu nuốt giận,
Tâm tu ghét tục thoát xa vời.
Hardship in life is what humans must suffer.
And they are predestined to suffer throughout.
It’s important to focus on knowing thyself
And care not about what rumors are spread about.
Though you may see lots of tempting images that
distract you
Or see evil-doers commit crimes everywhere,
Don’t let them fuel your anger too easily.
A religious person should be removed from such
things.
74
Dời qua Bắc hướng đặng xem qua,
Mới rõ Chánh kia chẳng nệ Tà.
Tà Chánh thế gian không đặc biệt,
Chánh Tà tâm nội có đâu xa.
Khử Tà thân Chánh, Tà kiên Chánh,
Phụ Chánh cận Tà, Chánh biến Tà.
Người có chơn hồn, hồn ấy mất,
Muốn xem hí mắt, ngó sao xa?
Then, I turned to glance at the North
And understand that good never eliminates evil.
They are never separated in our earthly world.
It’s your mind that decides if its good or its
evil.
Diminish the evil and run with the good.
But if you abandon that good, you foster that evil.
If you want to understand a spiritual matter,
Stand back from the world and now be impartial.
75
Xa trông cảnh vật đã xây tròn,
Bát hướng Ðài ngừng thấy nước non.
Ðộng cũ Thần Tiên còn để dấu,
Chùa xưa Phật tích nát hư mòn.
Chấp kinh Khổng sĩ nho phong giỏi,
Nắm nghiệp Ðào quân mãi mại khôn. (bản gốc in
sai là Năm)
Nẽo Thánh tuy quên tay giẫy cỏ, (bản gốc in sai
là dẩy)
Nền Văn miếu thấy khói hương còn.
Looking at the distant scenery, I watched it
spinning about.
Then it stopped and showed another view.
There was a holy cave, where the Deities had
been,
As well as an ancient pagoda now in ruins.
Confucianism developed a world of morality.
Following Master Đào, [67] the economy was
expanded.
Very Few people took care of the churches,
But the Temple of Literature 68 was still carefully
run.
76
Hương còn bát ngát chốn Nam giao,
Thoạt thấy phong ba vụt thổi ào.
Ngọn tháp chín rồng hư sát rạt, (bản gốc in sai
là xát)
Ngoài bờ muôn quái dậy lao xao.
Ðảnh xanh lửa cháy phun muôn ngọn,
Sông Hắc nước lưng đựng một gàu. (bản gốc in sai là
gào)
Trương cánh ba yêu ôm thế giái,
Ðều cầm mỗi đứa một chùm sao.
While the scent of incense was permeating Nam Giao, 69
A gust of wind blew everything away.
The Tower of the Nine Dragons was completely
destroyed.
And beyond the boarder, thousands of devils
there gathered.
On the blue peak fires started erupting
throughout
And the black river suddenly stopped flowing,
was dry.
Flapping their wings, the three demons embraced
the world,
Holding a cluster of stars in their hands.
77
Chùm sao khi tỏ lại khi mờ,
Thấy ngọn cờ hồng gió phất phơ.
Cõi ngoại reo vang quân vị quốc,
Trong thành ong óng tiếng con thơ.
Ruộng dâu, giáo đóng dầy hơn rạo,
[67] Maybe Đào Tiềm, a famous
Chinese poet.
68 also The Temple of Confucius .
69 the site, where the Kings of the Nguyen dynasty
used to hold annual ceremonies of
prayer to Heaven.
Biển hoạn, nước xao dẫy quá bờ.
Chộn rộn khó phân người với quỉ, (bản gốc in sai là
nhộn)
Ðền vàng người ngựa bóng u ơ...
The clusters of stars shined then dimmed in turn.
I saw the red flag streaming in the wind.
Outside the country the soldiers killed in action
were yelling.
Inside the forts the children were screaming.
Countless spears stood up like fences in the
mulberry fields.
And the government itself fell into deep chaos.
The difference between humans and devils - unclear.
Temples, people, horses, now fading away....
* Từ Chơn
Sài gòn Jan 1st 2018
of-caodaism
tuuchoon@gmail.com
REFERENCES
Wikipedia.
Việt Nam Tự Điển - Hội Khai Trí Tiến Đức.
Tự Điển Hán Nôm - Trần Văn Chánh.
Tự Điển Hán Việt - Thiều Chửu.
Tự Điển Cao Đài - Nguyễn Văn Hồng.
Encyclopedia of Caodaism- Lê Kim Liên, Từ Chơn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét